บัณฑิต มีลักษณะตรงข้ามจากชนพาล คือ ท่านเป็นอยู่และดำเนินในประโยชน์กิจด้วยปัญญา ไม่มีที่จะคิดให้ร้ายแก่ใครๆ
บัณฑิตเป็นผู้มีอัธยาศัยโอบอ้อมอารี เหลียวแลถึงประโยชน์ของผู้อื่นไม่ดูดาย และย่อมแสวงหาผลประโยชน์ 2 ประการได้แก่ ประโยชน์โลกนี้ และประโยชน์ในโลกหน้า
บัณฑิตมี 2 ประเภทคือ บัณฑิตภายนอก คือคนอื่นที่เป็นบัณฑิต และบัณฑิตภายใน…ตัวเราเองที่มี กาย วาจา และใจดีงาม
ลักษณะของการคบบัณฑิตมี 9 ประการคือ
- การไปมาหาสู่
- การเข้าตีสนิทชิดชอบ
- ความจงรัก คือรักใคร่กันจริง
- ความภักดี คือนับถือเลื่อมใสซื่อตรงต่อกัน
- เป็นเพื่อนร่วมคิดร่วมเห็นด้วยกัน
- เป็นเพื่อนร่วมกิจร่วมอยู่ด้วยกัน
- ดำเนินตามอย่าง
ผู้เข้าสมาคมกับบัณฑิตด้วยการลักษณะแห่งการคบบัณฑิตดังกล่าว ชื่อว่าคบบัณฑิต
คบคนเช่่นใดก็เป็นคนเช่นนั้น ผู้คบบัณฑิตก็พลอยเป็นบัณฑิตไปด้วย แม้ถึงหากจะไม่ดีขึ้น ก็ยังชื่อได้ว่าอยู่ใหมู่บัณฑิต ย่อมเป็นสิริแก่ตน
ดุจใบไม้ห่อของหอม ก็พลอยหอมไปด้วย ผู้คบมิตรชั่วแม้จะไม่ชั่วไปตาม ก็ยังเสียชื่อเสียงว่าสมาคมกับคนชั่ว ดุจคนเดินทางร่วมโจร แม้มิใข่โจรก็ยังพลอยถูกอันตรายด้วย
ผู้ชื่อว่าเป็นบัณฑิตนั้น แม้เมื่อเราคบเพียงครั้งดียว การคบนั้นก็ให้เราเป็นสุขอยู่เป็นนิตย์ และสนับสนุนให้เรามีชื่อเสียงเกียรติคุณ
ผู้ใดคบหาบัณฑิตแล้วย่อมจะชักพาให้ทำดี คือ ทาน ศีล ภาวนา เป็นต้น ชวนให้ประพฤติอยู่ในสุจริตทั้ง 3ได้แก่ กายสุจริต วจีสุจริต และมโนสุจริต
- กายสุจริต คือ ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ และไม่ร่วมประเวณีในสตรีที่เขาหวง
- วจีสุจริต คือ ไม่พูดปดผู้อื่น ไม่พูดส่อเสียดยุยงผู้อื่น ไม่พูดคำหยาบ และไม่พูดคำที่ไม่มีประโยชน์
- มโนสุจริต คือ ไม่โลภคิดอยากได้ของผู้อื่น ที่เขาไม่ให้ ไม่อาฆาตพยาบาทผูกเวร และไม่เห็นผิดจาพระพุทธศาสนา
การคบบัณฑิตเป็นเหตุให้ผู้คบนั้น เจริญด้วยสรรพสมบัติ เลื่อนฐานะของตนให้สูงขึ้นกว่าภาวะเดิม มีกาย วาจา ใจดีงาม มีชีวิตก้าวดำเนินไปอย่างสะดวก ราบรื่นปลอดภัย ปราศจากอุบาทว์และอุปสรรค ไม่โศกเศร้าในท่ามกลางหมู่คนผู้โศกเศร้า สง่างามท่ามกลางหมู่ญาติ เป็นผู้มีความสุขอยู่ตลอดกาล และหลุดพ้นจากทุกข์ในวัฏฏะทั้งสิ้นเป็นที่สุด
ฉะนั้น ด้วยเหตุดังกล่าว พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส การคบบัณฑิตเป็นเหตุแห่งมงคลความเจริญ
ใบพ้อพันห่อหุ้ม กฤษณา
หอมระรวยรสพา เพริดด้วย
คนเสพเสน่หา นักปราชญ์
ความสุขทราบฤาม้วย ดุจไม้กลิ่นหอม
ที่มา: มงคลชีวิต , หลักปฏิบัติมงคล 38 ประการของคนดี ของ พระธรรมโกศาจารย์
ธรรมสภา จัดพิมพ์เผยแพร่
ภาพประกอบ :https://www.facebook.com/pages/Discover-Art-/296896040430960?sk=info&tab=page_info
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น