ทุกคนผู้เกิดในโลกย่อมมีมารดาบิดา
เมื่อกล่าวเพียงเท่านี้ ดูไม่เป็นของประหลาดอันใด เพราะเป็นธรรมดาของโลก แต่เมื่อหยั่งให้ซึ้งลงไปจึงจักเห็นว่า ท่านไม่เป็นเพียงแต่มารดาบิดา ยังทรงไว้ซึ่งคุณูปการเป็นอเนก เหตุนั้นจึงจัดเป็นบุพการีอันสำคัญยิ่ง ตั้งอยู่ในฐานพรหม เป็นบุรพาจารย์และเป็นอาหฺเนยยของบุตร
เทพยดาผู้พิเศษหมู่หนึ่ง มีนามว่าพรหม ซึ่งพวกพราหมณ์ถือว่า เป็นผู้ให้กำนิดแก่สรรพสัตว์ และได้คอยอภิบาลรักษาประชาชนชาวโลกทั่วเมทนีดล ด้วยทรงพรหมวิหารไว้เป็นนิจกาล ประดุจทรงไว้ซึ่งจตุรพักตร์ ซึ่งสามารถจักเหลือบดูแลสรรพสัตว์ทั้ง๔ทิศ ฉันใด มารดาบิดาก็เป็นผู้ให้กำเนิดและทรงพรหมวิหารไว้ในบุตรธิดาประดุจพรหม ฉันนั้น
ต่อจากนั้นท่านยังประสิทธิประสาทความรู้ความสามารถก่อนที่อาจารย์อื่นจะได้ประสาทความรู้ความสามารถให้เหตุนั้นจึงตั้งอยู่ในฐานเป็นบุรพาจารย์
เพราะคุณูปการอันเป็นประธานทั้งสองนี้ จึงตั้งอยู่ในที่เป็นอาหุเนยยของบุตร ที่บุตรจะพึงนำมาสักการะมาบูชามารดาบิดา ด้วยเหตุเป็นผู้มีคุณูปการดังกล่าว มีคำกล่าวพรรณนาพระคุณมากมาย อาทิ
คุณแม่หนาหนักเพี้ยง พสุธา
คุณบิดรดุจอา- กาศกว้าง
คุณพี่พ่างศิขรา เมรุมาศ
คุณพระอาจารย์ อาจสู้สาคร
บุตรผู้เป็นกตัญญูกตเวที รู้จักหน้าที่แห่งตนโดยชอบแล้ว ย่อมสนองคุณท่านจนสุดความสามารถ รู้สึกประหนึ่งว่า ตนเป็นหนี้บุญคุณท่านอยู่เป็นนิจ พึงทำกิจที่พึงกระทำเพื่อตอบแทนสนองคุณท่าน
เมื่อถึงคราวที่ตนสามารถรับหน้าที่เลี้ยงดูท่าน พึงเลี้ยงดูตอบแทนท่านทั้งกายและใจ
ช่วยทำกิจกรรรมของท่านให้แล้วเสร็จไป
ปฏิบัติตนให้สมแก่ที่จะดำรงวงศ์สกุล
เอาใจใส่รักษาทรัพย์สมบัติอันท่านมอบให้ไม่ให้เสื่อมไปโดยใช่เหตุ
ถ้าสามารถยิ่งกว่านั้น ก็พึงชักนำท่านให้ตั้งอยู่ในความดี ในที่สุดเมื่อท่านล่วงลับไปก็พึงทำบุญอุทิศให้ตามประเพณีนิยมในพระพุทธศาสนา
บุคคลผู้ตั้งอยู่ในฐานะเป็นหนี้บุญคุณท่าน เมื่อถึงคราวที่ควรจะทำ แม้ตั้งใจอยู่แต่ไม่สามารถด้วยประการใดๆก็ตาม จัดว่าเป็นผู้อาภัพ ไม่ทำความเบิกบานใจให้เกิดแก่ท่านผู้เป็นเจ้าพระคุณแห่งตน
ต่อได้ทำแล้วตามหน้าที่ จึงจะชื่อว่าเป็นคนดี เป็นคนไม่อาภัพ ได้รับความสุขจิตว่า กิจอันควรทำนั้น ได้ทำแล้ว พาให้ปลอดโปร่งใจ
การบำรุงมารดา บิดา ย่อมเป็นปฏิปทาอันเป็นไปเพื่อความเจริญสุขสิริสวัสดิ์
พระพุทธองค์จึงตรัสว่า เป็นการบำรุงมารดาบิดาเป็นมงคลอันอุดม
พ่อและแม่ มีคุณ กับลูกมาก
สู้ลำบาก หาเลี้ยง จนโตใหญ่
ยอมอดยาก เพื่อลูก อยู่ร่ำไป
ถ้าลูกได้ ตอบแทน ก่อมงคล
ที่มา: มงคลชีวิต , หลักปฏิบัติมงคล 38 ประการของคนดี ของ พระธรรมโกศาจารย์
ธรรมสภา จัดพิมพ์เผยแพร่
ภาพประกอบ
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น